Ecologie en biodiversiteit – Wat doen wij?

Ecologisch beheer

We willen graag dat het groen in de gemeente er verzorgt uitziet. Daarnaast proberen we er zoveel mogelijk voor te zorgen dat het groen in de gemeente ook geschikt is als leefomgeving voor planten en dieren. Op steeds meer plekken past de gemeente daarom ecologisch beheer toe. Dit doen we door bijvoorbeeld minder vaak te maaien en het gemaaide gras op te ruimen. Hierdoor ontstaat een kruidenrijk en bloemrijk grasveld. De nectar en het stuifmeel van de bloemen vormen voedsel voor bijen en vlinders en de kruiden die er groeien vormen leefgebied voor veel insecten maar bijvoorbeeld ook voor egels en andere kleine zoogdieren. 

Bij het ecologisch beheer houden we als gemeente rekening met de andere functies die een gebied heeft. Zo zijn er bijvoorbeeld langs de Struytse Zeedijk ook plaatsen waar het gras kort gemaaid blijft, zodat daar mensen kunnen picknicken of kunnen wandelen. Langs de (fiets)paden blijft een strook gras kort gemaaid voor de verkeersveiligheid. Dit voorkomt ook dat er vuil en afval blijft liggen.

Voorne aan Zee Zoemt

Nederland Zoemt is een project waarin IVN Natuureducatie en Natuur & Milieu samenwerken, met als doel om wilde bijen genoeg voedsel en nestgelegenheid te bieden. Vanaf september 2018 is de voormalige gemeente Hellevoetsluis officieel een bijvriendelijke gemeente en sinds 2020 is voormalige gemeente Westvoorne een bijvriendelijke gemeente. Wij zetten dit binnen gemeente Voorne aan Zee voort en doen veel om de wilde bijen te helpen. We geven ze woonruimte en zorgen voor eten en nestelvoorzieningen. Om de titel ‘bijvriendelijke gemeente’ te houden, doen we het volgende:

  • we zorgen voor een groot oppervlakte ecologisch beheer;
  • we planten zoveel mogelijk bomen en struiken aan die voedsel bieden voor bijen;
  • we gebruiken geen chemische bestrijdingsmiddelen meer;
  • we hebben we een mooi bijenhotel geplaatst op de rotonde in de Nieuweweg;
  • we hebben op verschillende plekken nesteldijkjes aangelegd en bijenhotels geplaatst.  

Natuurinclusief bouwen

Naast ecologisch beheer zorgt we binnen Voorne aan Zee voor natuurinclusief bouwen en ontwerpen. Zo vormen onze dorpen en steden niet alleen een fijne leefomgeving voor mensen, maar ook voor planten en dieren. Hierbij is speciale aandacht voor de diersoorten die in gebouwen wonen, zoals huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen. Deze soorten zijn afhankelijk van huizen en gebouwen voor nestgelegenheid en verblijfplaatsen. Door sloop, renovatie en na-isolatie verdwijnen veel van deze verblijfplaatsen. Hierdoor hebben deze  diersoorten op veel plaatsen moeilijk. Ook doordat veel mensen het groen uit hun tuin verwijderen en in plaats daarvan tegels neerleggen, verdwijnt leefgebied van huismussen en vleermuizen. 

Een belangrijk onderdeel van natuurinclusief bouwen, is het maken van nestplaatsen voor gierzwaluwen en huismussen en verblijfsplaatsen voor vleermuizen in (nieuw te bouwen) woningen en andere gebouwen. De gemeente maakt hier afspraken over met ontwikkelaars van nieuwbouwprojecten. Als je in Voorne aan Zee een nieuwe woning wil bouwen dan vraagt de gemeente of je nieuwe verblijfplaatsen voor deze soorten wilt maken. Dit kan bijvoorbeeld door speciale inbouwstenen te gebruiken in de gevel van je huis. 

Er zijn ook veel andere manieren om planten en dieren een plekje te geven in de stad. Denk aan het maken van groene en bruine daken, groene gevels, natuurvriendelijke oevers, groene tuinafscheidingen (bijvoorbeeld heggen) en faciliteiten voor bijen (zoals een zanddijkje waar ze in kunnen nestelen). Ook deze maatregelen worden door de gemeente aangemoedigd.

Meer informatie over natuurinclusief bouwen is te vinden op onderstaande websites:

Maatregelen die positief zijn voor planten en dieren, werken in veel gevallen ook mee aan klimaatadaptatie. Zo zorgen groen en water ook voor schaduw en verkoeling tijdens een hittegolf. Minder verharding en groene daken zorgen ervoor dat er minder regenwater in het riool terechtkomt. Hierdoor is er minder wateroverlast.

Gebiedsgerichte ontheffing voor huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen

De gemeente Voorne aan Zee beschikt voor de kernen Hellevoetsluis, Oudenhoorn en Nieuwenhoorn over een Soortenmanagementplan (SMP) en een gebiedsgerichte ontheffing voor vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen. Dit betekent dat de gemeente ervoor zorgt dat bij verduurzamings- en renovatiewerkzaamheden er rekening gehouden wordt met (verblijfplaatsen van) deze beschermde soorten. Ook moet de gemeente extra verblijfplaatsen realiseren voor deze soorten en monitoren hoe het met ze gaat. Ook inwoners, VVE’s en ontwikkelaars kunnen maken van de gebiedsgerichte ontheffing. Daarnaast beschikt woningbouwcoproratie Maasdelta over een vergelijkbare ontheffing.  

De gebiedsgerichte ontheffing is door de voormalige gemeente Hellevoetsluis aangevraagd. Daardoor geldt deze ontheffing op dit moment alleen in de bebouwde kom van Hellevoetsluis, Oudenhoorn en Nieuwenhoorn. De gemeente onderzoekt in 2025 ook de andere plaatsen binnen Voorne aan Zee op de aanwezigheid van vleermuizen en vraagt daar vervolgens een gebiedsgerichte ontheffing voor aan. Tot die tijd zullen bewoners van de andere kernen in Voorne aan Zee zelf moeten onderzoeken of er geen beschermde diersoorten aanwezig zijn voordat zij gaan isoleren.

Groen en bomen inpassen of verplanten

De gemeente heeft een grote woningbouwopgave en daarom vinden op verschillende plekken ruimtelijke ontwikkelingen plaats zoals de bouw van nieuwbouwwijken. Vroeger werd daarbij uitgegaan van een ‘leeg’ plangebied. Tegenwoordig kijkt de gemeente eerst of er in de huidige situatie watergangen/sloten, waardevolle groenelementen of (oude) bomen aanwezig zijn die het behouden waard zijn. Vervolgens wordt de architect gevraagd of het mogelijk is om een ontwerp te maken waarin deze behouden blijven. Mocht dat niet lukken, dan wordt onderzocht of het mogelijk is om de bomen te verplanten.